Τι μάθαμε στο super market (Μέρος Β’)

Τα παιδια του νηπιαγωγειου, στην προσπάθεια τους να ανακαλύψουν τον κόσμο, επισκέπτονται το super market της γειτονιάς και ρωτούν τους υπαλλήλους για όσα θέλουν να μάθουν!

(video απο την Σταυρούλα Γαούτση)

Tι θα βρούμε στο super market? (Mέρος Α’)

Η περιέργεια των παιδιων έγινε η αιτία για να ξεκινήσει μια από τις φετινές  έρευνες στην ταξη του νηπιαγωγειου. Ερωτηματα όπως:

• τι κανει η ταμίας τα χρήματα που εισπράττει στο σουπερ μαρκετ;
• ποιοι άνθρωποι δουλεύουν εκει;
• παίρνουν ή δίνουν χρήματα για να δουλευουν;
• απο που έρχονται τα προϊόντα που πουλάει το super market;

οδήγησαν τα παιδια στην καταγραφή και την διερεύνηση των ερωτημάτων τους.

Στις ομαδικές συζητήσεις οι απόψεις διϊσταντο και έτσι, για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα, επιστρατεύσαμε εργαλεία της έρευνας όπως η παρατήρηση και οι προσωπικές συνεντεύξεις, όπου  χωρισμενοι σε ομαδες αναλάβαμε δράση!

Οπλισμενοι με χαρτιά, μολύβια, κάμερες, φωτογραφικες μηχανές αλλα και πολυ θάρρος, επισκεφτήκαμε το σουπερ μαρκετ AB της γειτονιάς μας!

Οι υπεύθυνοι, αλλα και ολοι οι εργαζόμενοι, μας υποδέχτηκαν πολυ πρόθυμα δίνοντας απαντήσεις στα ερωτήματα και  τις απορίες των παιδιων.

Επιστρεφοντας στην ταξη, η καθε ομαδα οργάνωσε και παρουσίασε το υλικό της έρευνας της στις υπόλοιπες ομαδες .

Μέσα απο αυτή τη διαδικασία, τα παιδια μετατρέπουν τις προϋπάρχουσες εμπειρίες σας λειτουργική γνώση και ασφαλώς, σταδιακά, ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΠΩΣ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ οτι τα ενδιαφέρει .

(από την Σταυρουλα Γαούτση & την Ιωάννα Ελευθερίου, δασκάλες του νηπιαγωγείου)

Για μια ζωή που θα αξίζει να βιωθεί

Λίγες σκέψεις με αφορμή την φετινή σχολική χρονιά που επισήμως ξεκινά αύριο:

1.  Στην χώρα μας, υπάρχει διαχρονικά ένα σαφές έλλειμα κριτικής σκέψης και κατανόησης της εκάστοτε πραγματικότητας.

2.  Συλλογικά, έχουμε συνηθίσει ως κοινωνία τα τελευταία 200 χρόνια, να υιοθετούμε στερεότυπα και να παθιαζόμαστε με αυτά, π.χ.:

• «οι Τούρκοι είναι κακοί»
• «Η κλασικη μουσική είναι βαρετή»
• «Οταν οι αρχαίοι έλληνες έχτιζαν τον Παρθενώνα, οι άλλοι ζούσαν επάνω στα δέντρα» κλπ, κλπ.

3.  Αυτό έχει συμβεί μέσα από μια μακρά διαδικασία «επιβολής» μύθων στην ελληνική κοινωνία, ο οποίοι ταυτόχρονα κολακεύουν την μετριότητα μας και αμνηστεύουν τις αδυναμίες μας, ρίχνοντας πάντοτε το «φταίξιμο» σε κάποιον εξωγενή τρίτο.

4.  Ως αποτέλεσμα, οι σύγχρονοι κάτοικοι του Ελλαδικού χώρου πολύ περισσότερο προσδοκούσαν και προσέβλεπαν στην “από μηχανής” βοήθεια του εξωτερικού παράγοντα και πολύ λιγότερο προσπαθούσαν να προοδεύσουν με ίδιες δυνάμεις. Ηταν σχεδον πάντοτε έρμαιο αποφάσεων τρίτων και σπανίως είχαν πραγματικό έλεγχο της ζωής τους.

5.  Στον σημερινό κόσμο όμως, και πολύ περισσότερο στον μελλοντικό κόσμο που σήμερα διαμορφώνεται σε πλαίσια άκρατου ανταγωνισμού, μια θέση ζωής όπως η παραπάνω δεν έχει χώρο, ούτε αξία.

6.  Μέσα σε 10-15 χρόνια το πολύ, το 50% των σήμερα γνωστών επαγγελμάτων είτε θα έχει παντελώς εξαφανιστεί, είτε θα είναι ελάχιστης σημαντικότητας. Αντίθετα, ένα πλήθος νέων θα έχει εμφανιστεί, τα οποία και θα απαιτουν από τον ανθρώπινο παράγοντα αναλυτική, πολυεπίπεδη και συνθετική σκέψη, γρήγορη αντίληψη και μεγάλες ικανότητες επικοινωνίας.

7.  Οι δάφνες επίσης της ιστορικής καταγωγής ή του παρελθόντος μεγαλείου κανέναν δεν θα αφορούν, εάν ο φέρων αυτές δεν θα μπορεί να συμμετάσχει ισότιμα στην δημιουργία του απαιτητικού παρόντος.

8.  Υποχρέωση λοιπόν της εκπαίδευσης, έτσι όπως την αντιλαμβανόμαστε στην Dorothy Snot, είναι να παρακολουθεί την εποχή της και να προσφέρει εγκαίρως στους εκπαιδευόμενους κάθε νέο και σημαντικό εφόδιο.

9.  Το νηπιαγωγείο, αντίθετα με ότι κάποιος μπορεί να πιστεύει, είναι μια από τις τελευταίες ευκαιρίες του παιδιού να βάλει ισχυρά θεμέλια για την διαμόρφωση της προσωπικότητα του. Μετά την ηλικία των 5-6 ετών, η «αυτόματη» ικανότητα του εγκεφάλου να μαθαίνει από τα ερεθίσματα του εξωτερικού περιβάλλοντος σχεδόν εκμηδενίζεται και ξεκινά πλεον η εποχής της νοητικής και ενσυνείδητης κατάκτησης της γνώσης.

10.  Αυτό σημαίνει ότι έως την ηλικία πάνω-κάτω των 6 ετών, τα παιδιά πολύ ευκολότερα υιοθετούν συνήθειες και πρακτικές με βιωματικό τρόπο, «αντιγράφοντας» καλά παραδείγματα και πρότυπες συμπεριφορές. Και το πιθανότερο είναι ότι αυτές θα μείνουν χαραγμένες μέσα τους, για πάντα.

11.  Επανω σε αυτό λοιπόν το σκεπτικό, ξεκινάει αύριο μία ακόμη χρονιά για το νηπιαγωγείο μας. Για μια ακόμη φορά, θα οδηγηθούμε μαζί με τα παιδιά, σε ένα μαγικό ταξίδι, κατά την διάρκεια του οποίου μικροί και μεγάλοι:

• Θα γίνουμε μια πολύ δυνατή ομάδα, μαθαίνοντας να αξιοποιούμε την διαφορετικότητα κάθε ατόμου για το καλό του συνόλου
• Θα μάθουμε να συζητάμε διαλογικά, να σεβόμαστε την αντίθετη άποψη και θα μάθουμε να λύνουμε μόνοι τα προβλήματα μας. Θα ορίσουμε μόνοι τους κανόνες της τάξης μας και θα φροντίσουμε μόνοι να βρούμε τους τρόπους που θα κάνουν την σχολική μας ζωή να κυλάει με τον καλύτερο τρόπο
• Θα εξερευνήσουμε με ενθουσιασμό, μόνο ότι αποφασίσουμε ότι μας ενδιαφέρει, χωρίς να υπάρχει άλλος περιορισμός σε αυτό πέρα από την ατομική και συλλογική μας επιθυμία
• Θα αναλάβουμε μόνοι μας όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κοινή ζωή μιας τάξης, για μια ολόκληρη χρονιά. Ταυτόχρονα όμως, θα έχουμε και όση ελευθερία απαιτείται ώστε να εκπληρώνουμε τις υποχρεώσεις αυτές με βάση τις δικές μας επιθυμίες και εντός των πλαισίων λειτουργίας της τάξης
• Θα ανακαλύψουμε βιωματικά τις σημαντικές αξίες της ζωής και θα μάθουμε να σκεφτόμαστε και να δρούμε ορθολογικά, συνδέοντας την ζωή του σχολείου με τον πραγματικό κόσμο, την πόλη, τις οικογένειες μας και την συναρπαστική καθημερινότητα.

Αυτά και άλλα πολλά θα πετύχουμε, για μία ακόμη χρονιά, μαζί με τα παιδιά και θα βάλουμε έτσι τις βάσεις ώστε να χτίσουν οι απόφοιτοι μας μια συναρπαστική ζωή, επάνω σε αξίες γερές και πολύτιμες.

Στην ελευθερία, στην εξωστρέφεια, στην ομορφιά, στην αποδοχή, στην συνεργασία, στην εμπιστοσύνη, στην αυτοπεποίθηση, στον οραματισμό, στην αποφασιστικότητα, στην δίψα για πρόοδο και εξέλιξη.

Και ενστερνιζόμενα με ενθουσιασμό όλα τα παραπάνω, τα παιδιά μας θα είναι έτοιμα να βγουν στον κόσμο και να ζήσουν μια ζωή που θα αξίζει να βιωθεί.

Καλή μας χρονιά!

Για αυτά τα παιδιά που καθημερινά μας εκπλήσουν….

Τον προηγούμενο μήνα, κατά την διάρκειας της έρευνάς για το ανθρώπινο σώμα, τα παιδιά έφεραν στο σχολείο διάφορα βιβλία που αφορούσαν στο θέμα μας.

Κάποια στιγμή, διαπιστώσαμε πως ένα από αυτά τα βιβλία είχε καταστραφεί. Στη συζήτηση που ακολούθησε συμφωνήσαμε ότι το βιβλίο δεν μπορεί να επιστραφεί έτσι. Έπρεπε να βρούμε μία λύση.

Τα παιδιά πρότειναν να το επισκευάσουν, να ζητήσουν χρήματα από τους γονείς τους ή να βγάλουν χρήματα από τους κουμπαράδες τους έτσι ώστε να αγοράσουν καινούργιο.

Όμως, καμία από τις παραπάνω λύσεις δεν έβρισκε σύμφωνη όλη την ομάδα – μέχρι που κάποιος πρότεινε να φτιάξουμε «κάτι» και να το πουλήσουμε, ώστε να συγκεντρώσουμε χρήματα. Το τι και το πού, αποδείχθηκε εύκολο.

Τα παιδιά έκαναν ζωγραφιές πάνω σε φελιζόλ και στη συνέχεια πούλησαν τα έργα τους την ημέρα της χριστουγεννιάτικης γιορτής. Κατάφεραν να συγκεντρώσουν από τις πωλήσεις 33 ευρώ. Και έτσι, μία ομάδα πήγε και αγόρασε το βιβλίο ώστε να αντικαταστήσουμε το κατεστραμμένο.

Όμως, από αυτά τα χρήματα περίσσευσαν 18 ευρώ. Όταν ρωτήσαμε τα παιδιά τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτά τα χρήματα, πρότειναν:

• να αγοράσουμε στολίδια για το δέντρο
• να τα αφήσουμε στο ταμείο της τάξης για να αγοράζουμε αυτά που χρειαζόμαστε
• να τα διαθέσουμε για να κάνουμε ψώνια για μία γιορτή που ετοιμάζουμε στην τάξη
• να τα δώσουμε σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Και πιο συγκεκριμένα, να πάμε να ψωνίσουμε για τα παιδιά των προσφύγων.

Η συζήτηση άναψε. Και τα παιδιά άρχισαν να μιλούν για όσα έχουν ακούσει για τους ανθρώπους που αναγκάζονται να φύγουν από την χώρα τους επειδή κινδυνεύουν, διηγήθηκαν ιστορίες για οικογένειες και παιδιά προσφύγων, περιέγραψαν το πώς αισθάνθηκαν όταν εκείνοι με τον δικό τους τρόπο πρόσφεραν την βοήθειά τους.

Η ομάδα έπρεπε να αποφασίσει. Και έτσι, οι προτάσεις μπήκαν σε ψηφοφορία. Τελικά με μεγάλη πλειοψηφία, υπερίσχυσε η πρόταση της αγοράς ειδών πρώτης ανάγκης για τις οικογένειες των προσφύγων.  Η ικανοποίηση για αυτή την απόφαση φάνηκε αμέσως στα πρόσωπα των παιδιών. Την ίδια κιόλας στιγμή, μία ομάδα παιδιών έφυγε από την τάξη και πήγε στο super market για να ψωνίσει.

Λίγο αργότερα, τα παιδιά επέστρεψαν έχοντας αγοράσει νερά, χυμούς, μπισκότα, κρουασάν για τα παιδιά των προσφυγων, γεμάτα ενθουσιασμό και χαρά γι’ αυτό που είχαν κάνει. Ως δασκάλες, νιώσαμε πολύ περήφανες και συγκινημένες για τα παιδιά μας. Για αυτά τα παιδιά που καθημερινά μας εκπλήσσουν με τις ιδέες, τις δυνατότητες, τις ικανότητές τους , για την υπευθυνότητα αλλά κυρίως για την ευαισθησία τους. Τους αγαπάμε πολύ. Μπράβο τους!

(από την Ιωάννα Ελευθερίου και την Σταυρούλα Γαούτση, δασκάλες του νηπιαγωγείου)

Συμμετοχική δημοκρατία στο νηπιαγωγείο

Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να δημιουργήσεις χρήσιμους πολίτες – και όχι πειθήνια  πρόβατα, σε μια δημοκρατία: να μάθεις τα παιδιά να σκέπτονται για λογαριασμό τους, από μικρά.

Η φετινή τάξη του νηπιαγωγείου ξεκίνησε με την λογική της δημιουργικής αμφισβήτησης, σε όλα. Παραδείγματα:

• Γιατί την δομή της τάξης να την αποφασίζουν οι δασκάλες και όχι τα παιδιά?
• Γιατί τα χρώματα της τάξης να τα αποφασίζει η διεύθυνση του σχολείου και όχι οι μαθητές?
• Γιατί να τρώμε δεκατιανό μια συγκεκριμένη ώρα και όχι την ώρα που πραγματικά πεινάμε?
• Γιατί να πηγαίνουμε στο κολυβητήριο επειδή το θέλουν οι γονείς μας και όχι εμείς?

Επάνω σε αυτό το τελευταίο, έχει γίνει ήδη πολύ κουβέντα. Το σχολείο μας χρόνια συνεργάζεται με τις Νηρηίδες και το κολυμβητήριο του ΟΑΚΑ και είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό.

Τα παιδιά όμως, όταν τους δώσεις βήμα, έχουν την δική τους άποψη:

• Κάποιοι διαφωνούν με την ένταση της προπόνησης, ενώ άλλοι την θεωρούν χαλαρή.
• Κάποιοι θέλουν περισσότερες βουτιές και κάποιοι καθόλου.
• Σε άλλους αρέσει οι δάσκαλοι κολύμβησης να είναι αγόρια ενώ σε άλλους, όχι. Και πάει λέγοντας….

Μετά από εκτεταμένη συζήτηση λοιπόν μέσα στην τάξη, όπου δόθηκε στα παιδιά η δυνατότητα να εκφράσουν τις ανησυχίες τους, τέθηκε το ερώτημα: τι θα κάνουμε φέτος, θα πάμε στο κολυμβητήριο? και αν ναι, θα πάει όλη η τάξη μαζί, ή όσοι διαφωνούν θα μένουν στο σχολείο?

Στην Dorothy Snot, θέλουμε τα παιδιά να αποφασίζουν. Μπορεί εμείς οι ενήλικες (δάσκαλοι και γονείς) να ορίζουμε το γενικό πλαίσιο λειτουργίας, τα παιδιά όμως είναι που καθημερινά, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, δρουν και αντιδρούν.

Και επειδή την καλή απόφαση την παίρνει ο σωστά ενημερωμένος πολίτης, τα παιδιά και οι δασκάλες αποφάσισαν να επισκεφθούν το ΟΑΚΑ, πριν ξεκινήσει η κολυμβητική χρονιά, και να συζητήσουν με την Πέτη, την υπεύθυνη των Νηρηίδων. (Πέτη, σε ευχαριστούμε!)

Εχθές λοιπόν Πέμπτη 1η Οκτωβρίου, τα παιδιά πήγαν για πρώτη φορά στην ζωή τους στο ΟΑΚΑ χωρις τον κολυμβητικό τους εξοπλισμο. Σκοπός ήταν να εκθέσουν τις απορίες και τους προβληματισμούς τους στην Πέτη και να πάρουν απαντήσεις. Και έτσι και έγινε….

Τους έπεισε η Πέτη? Καθησύχασε τους φόβους τους? Θα φανει τις επόμενες 2-3 μέρες.

Οτι και νά έγινε όμως, όλη αυτή η διαδικασία ήταν ένα ακόμη βιωματικό μάθημα συμμετοχικής δημοκρατίας. Μια πολιτική πράξη, όπως μου είπε και ο φίλος μου ο Χρήστος, με μακροπρόθεσμο όφελος για τα παιδιά και για την κοινωνία που αυτά θα χτίσουν. Και η οποία σίγουρα θα είναι καλύτερη απ’ την δική μας.